Pytanie:
Czy położna może pełnić od stycznia 2011 r. funkcję dyspozytora CPR w pogotowiu ratunkowym?
Położna do tego czasu odbędzie specjalizacyjny i kwalifikacyjny kurs z medycyny ratunkowej.
Odpowiedź:
odpowiedzi udzielono: 1 września 2009 r.
stan prawny dotychczas nie uległ zmianie
Położna posiadająca kwalifikacje uprawniające ją do wykonywania zawodu dyspozytora CPR (specjalizacyjny i kwalifikacyjny kurs z medycyny ratunkowej), będzie mogła wykonywać wskazany zawód o ile łącznie spełnia wymagania określone w art. 26 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410 z późn. zm.; dalej jako: u.p.r.m.). Samo ukończenie kursu i specjalizacji będzie niewystarczające, jeśli położna nie była przez okres 5 lat zatrudniona przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w pogotowiu ratunkowym, szpitalnym oddziale ratunkowym, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii lub w izbie przyjęć szpitala.
Przeszkodą w rozpoczęciu pracy w styczniu 2011 r. w charakterze dyspozytora może być więc brak wymaganego stażu pracy. Jeśli natomiast położna, która dziś nie ma wymaganych ustawą kwalifikacji, jest zatrudniona w charakterze dyspozytora, to zawód ten może kontynuować pod warunkiem uzyskania wymaganych kwalifikacji.
Uzasadnienie:
Dysponent jednostki (zakład opieki zdrowotnej, w którego skład wchodzi jednostka systemu: szpitalny oddział ratunkowy lub zespoły ratownictwa medycznego, z którymi zawarto umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz umowę na wykonywanie medycznych czynności ratunkowych) może zatrudnić położną w charakterze dyspozytora medycznego albo zawrzeć z nią umowę cywilnoprawną pod warunkiem, że spełnia ona warunki określone w art. 26 u.p.r.m.
Powyższe warunki są następujące:
1) posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych;
2) posiadanie wykształcenia wymaganego dla lekarza systemu, pielęgniarki systemu lub ratownika medycznego;
3) przez okres co najmniej 5 lat: zatrudnienie przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w pogotowiu ratunkowym, szpitalnym oddziale ratunkowym, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii lub w izbie przyjęć szpitala.
Opisane wyżej kryteria, od których zależy zatrudnienie muszą być spełnione łącznie. Praca położnej, np. na oddziale neonatologii nie daje uprawnień do wykonywania zawodu dyspozytora medycznego, także wtedy, gdy ma ona ukończone kursy i specjalizacje.
Pielęgniarka/położna zatrudniona na stanowisku dyspozytora medycznego, zobowiązana jest zatem posiadać odpowiednie wykształcenie medyczne oraz legitymować się określonym stażem pracy przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Powyższy wymóg ustawowy jest niezbędny, albowiem pielęgniarka/położna w trakcie prowadzonej rozmowy telefonicznej z pacjentem lub osobą wzywającą pomocy przeprowadza wywiad medyczny, diagnozuje zaocznie stan zdrowia pacjenta, podejrzewaną dolegliwość, doradzając niezbędne środki do zastosowania itp.
Te czynności mieszczą się pod pojęciem rozpoznawania warunków i potrzeb zdrowotnych, w szczególności poprzez przyjmowanie powiadomień o zdarzeniach, ustalanie priorytetów i niezwłoczne dysponowanie zespołów ratownictwa medycznego na miejsce zdarzenia, przekazywanie niezbędnych informacji osobom udzielającym pierwszej pomocy, przekazywanie osobie kierującej akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych niezbędnych informacji ułatwiających prowadzenie medycznych czynności ratunkowych na miejscu zdarzenia.
Podobne stanowisko zajmują specjaliści z Wydziału Ratunkowego Departamentu Spraw Obronnych i Ratownictwa Medycznego Ministerstwa Zdrowia.
Alicja Brzezińska
ekspert Serwisu Prawo i Zdrowie,
Wolters Kluwer Polska
www.abc.com.pl
www.prawoizdrowie.pl