Czego dotyczą wytyczne wytyczne 2010 resuscytacji krążeniowo - oddechowej Europejskiej Rady Resuscytacji, które omawiane były na grudniowy kongresie Polskiej Rady Resuscytacji?
Wytyczne Resuscytacji 2010 są najbardziej aktualnymi i praktycznymi rekomendacjami Europejskiej Rady Resuscytacji odnośnie postępowania w nagłym zatrzymaniu krążenia (NZK) zarówno u dorosłych jak i dzieci uwzględniające specyfikę naszego kontynentu. Poruszają również problemy wstępnego postępowania w ostrych zespołach wieńcowych (zagrażający zawał mięśnia sercowego), leczenia i rokowania pacjentów po NZK, etyki oraz edukacji w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Szczegóły zarówno w formie plików PDF jak i nagrań video z Sympozjum Polskiej Rady Resuscytacji dostępne są na stronie www.prc.krakow.pl
Czy wprowadzenie tych wytycznych wpłynie na pracę anestezjologów i na działalność oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Oczywiście środowisko anestezjologów stanowi awangardę, jeżeli chodzi o praktyczne doświadczenie i kompetencje w ratowaniu chorych w stanach krytycznych. Nowe Wytyczne jeszcze bardziej podkreślają znaczenie narzędzi monitorowania pacjenta, takich jak pulsoksymetria, kapnografii, ultrasonografia i EKG w nagłym zatrzymaniu krążenia. Są to metody znane anestezjologom od lat, gdyż stanowią standard praktyki anestezjologicznej w sali operacyjnej i oddziale intensywnej terapii. Pacjenci po nagłym zatrzymaniu krążenia powinni być poddani leczeniu zgodnie z lokalnym protokołem uwzględniającym możliwość przyjęcia do oddziału anestezjologii i intensywnej terapii najlepiej w szpitalu dysponującym możliwością inwazyjnej diagnostyki i terapii kardiologicznej, gdyż większość nagłych zatrzymań krążenia to skutek choroby wieńcowej, która może być w wielu przypadkach skutecznie leczona angioplastyką wieńcową. Wprowadzenie precyzyjnych lokalnych protokołów i schematów leczenia chorych po NZK w oparciu o płynne i skoordynowane działania w obszarach: pogotowie ratunkowe, szpitalny oddział ratunkowy, pracownia i oddział kardiologii inwazyjnej oraz oddział anestezjologii i intensywnej terapii, gdzie można prowadzić pełne leczenie syndromu poresuscytacyjnego w hipotermią włącznie, jest jedynym logicznym rozwiązaniem, jeżeli chcemy poprawić przeżywalność po NZK, która jest katastrofalnie niska. Ten najbardziej istotny problem jest szczególnie podkreślany w Wytycznych 2010 i powinien być niezwykle poważnie potraktowany zarówno przez Ministerstwo Zdrowia, jak i NFZ.
Czy sprzęt, którymi obecnie dysponuje anestezjolog, daje więcej możliwości monitorowania stanu pacjenta? Jakie to jest sprzęt? Jakie ma możliwości?
Jak już wspomniałem, takie metody jak kapnografia, pulsoksymetria, ultrasonografia, inwazyjny pomiar ciśnienia krwi, 12-to odprowadzeniowe Ekg, saturacja krwi żylnej, rzut serca i in. są stosowane w codziennej w praktyce anestezjologicznej i powinny być w miarę możliwości powszechnie stosowane u pacjentów z zatrzymaniem krążenia zarówno przed szpitalem, jak i w szpitalu. Pełne monitorowanie pacjenta przy pomocy wymienionego sprzętu daje możliwość wglądu i kontroli efektywności prowadzonej resuscytacji i terapii poresuscytacyjnej, a tym samym istotnie zwiększa szanse przeżycia pacjenta po nagłym zatrzymaniu krążenia. Na uwagę zasługuje sprzęt do mechanicznego uciskania klatki piersiowej i utrzymywania krążenia krwi podczas transportu resuscytowanego pacjenta, który może być także stosowany w pracowniach kardiologii inwazyjnej, chociaż należy pamiętać o tym, że dobrej jakości ręczne uciskanie klatki piersiowej jest standardem resuscytacji. Warunkiem powodzenia resuscytacji jest utrzymanie nieprzerywanego uciskania klatki piersiowej do momentu skutecznej defibrylacji. Parafrazując znaną piosenke Lennona, można by powiedzieć, że all what we need is flow (wszystko czego potrzebujesz to przepływ).
Czy rozwój anestezjologii i intensywnej terapii opiera się przede wszystkim na coraz nowocześniejszym sprzęcie czy mają znaczenie także inne czynniki? Jakie?
Oczywiście wiedza, umiejętności, doświadczenie kliniczne oraz umiejętności pracy w zespole są podstawą sukcesu terapeutycznego. Nowoczesny sprzęt i metody lecznicze zwiększają szanse na sukces terapeutyczny, ale tak naprawdę, to opracowanie i wprowadzenie procedur bezpieczeństwa pacjenta w takiej formie, jak to określa Deklaracja Helsińska o bezpieczeństwie pacjenta w anestezjologii (szczegóły www.anestezjologia.org.pl) ma najbardziej istotne znaczenie w globalnej poprawie efektywności leczenia pacjentów w stanach krytycznych. Anestezjologia i intensywna terapia wzoruje się na lotnictwie: znane szczęśliwe lądowanie Boeninga na rzece Hudson z powodu zderzenia ze stadem ptaków było wynikiem skutecznego zastosowanie istniejącej, wcześniej opisanej w instrukcji obsługi samolotu i zastosowanej w ciągu sekund procedury ratunkowej. Podobnie musi działać organizacja pracy w anestezjologii i intensywnej terapii.
Jaki jest związek anestezjologii i intensywnej terapii z medycyną ratunkową? Czy są to dziedziny, które się uzupełniają?
Medycyna ratunkowa powstała dzięki rozwojowi anestezjologii, obie te dziedziny są specjalnościami interdyscyplinarnymi i muszą się uzupełniać i współdziałać dla dobra pacjenta.
Jakie są obecnie najważniejsze problemy anestezjologii w Polsce? Czy są one związane tylko z finansowaniem usług?
Zgadzam się z Panią, finansowane leczenia, nie użyłbym słowa „usługa”, jest największym problemem. Oficjalne wydzielenie finansowania leczenia anestezjologicznego w sali operacyjnej, podobnie jak to ma miejsce w leczeniu w oddziale anestezjologii i intensywnej terapii jest konieczne w celu zabezpieczenia podstawowego prawa pacjenta jakim jest bezpieczeństwo leczenia. Istotnym problemem jest także niedostateczna ilościowo kadra specjalistyczna zarówno lekarska jak i pielęgniarska do pracy w salach operacyjnych i oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii. Oddzielnym problemem jest niedostateczna, jak na nasz kraj, liczba łóżek w oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii. Ponadto, od trzech lat młodzi polscy anestezjolodzy zdają europejski egzamin specjalizacyjny z niezwykle pozytywnym rezultatem stając się łakomym kąskiem dla zagranicznych pracodawców. Nie martwimy się, że dobrze zdają i otrzymują oferty pracy, ale chcielibyśmy zatrzymać ich w kraju dla dobra naszych obywateli.
Jaką rolę w działalności Polskiej Rady Resuscytacji spełnia Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii?
Pomimo, iż Polska Rada Resuscytacji jest organizacją wielu Towarzystw, to Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii, a konkretnie Prof. Zdzisław Rondio w imieniu PTAiIT, był inicjatorem powołania Polskiej Rady Resuscytacji w 2001 roku. Nie zaprzeczam, że PTAiIT pełni rolę podstawową w tej organizacji i myślę, że jest to naturalna rola zgodna ze specyfikę anestezjologii i intensywnej terapii.
Jakie są najważniejsze osiągnięcia Polskiej Rady Resuscytacji?
Przede wszystkim ścisła współpraca w Europejską Radą Resuscytacji pod względem rozpowszechniania w Polsce aktualnych Wytycznych Resuscytacji począwszy od Wytycznych 2000, poprzez Wytyczne 2005, aż do Wytycznych 2010. Wprowadzenie pełnego systemu szkoleń certyfikowanych i audytowanych przez Europejską i Polską Radę Resuscytacji w europejskim systemie rejestrowanych internetowo szkoleń. Organizacja w cyklu dwuletnim międzynarodowych kongresów. W tym roku, w dniach 08-10 czerwca 2011 roku w Krakowie, z okazji 10-ciolecia istnienia Rady, odbędzie się Jubileuszowy V Międzynarodowy Kongres Polskiej Rady Resuscytacji pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Serdecznie zapraszam: szczegóły na stronie www.prc.krakow.pl i dodam, że w styczniu br. odwiedził naszą stronę internetową dwumilionowy gość.
Źródło: medicalnet.pl